Wat is predestinatie en wat zegt Gods Woord

door 

J.W.Weeda

 

Wat is predestinatie?

De betekenis van predestinatie of voorbeschikking is een theologisch concept wat voorstelt dat God onze Schepper van tevoren besluit wie gered wordt en wie niet en dat dit besluit onveranderlijk is. Het is een leer dat binnen het Christendom voorkomt en komt van Johannes Calvijn. Het houdt dus in dat God een eeuwig besluit heeft genomen over elk mens wie naar de hemel of naar de hel gaat.  

Wie was Johannes Calvijn? 

Johannes Calvijn, geboren als Jehan Cauvin, was een Frans-Zwitserse christelijke theoloog tijdens de reformatie. Johannes Calvijn werd geboren op 10 juli 1509 te Noyon Frankrijk en is op 27 mei 1564 te Geneve overleden.

Eerst wat over zijn leven: Johannes Calvijn werd geboren op  10 juli 1509  in de Noord-Franse plaats Noyon, als Je(h)an Cauvin. Zijn vader Gérard Calvijn was financieel administrateur van de plaatselijke kathedraal. Gerard was  een enigszins autoritaire man, die ernaar streefde om zijn gezin snel en hoog te laten klimmen op de maatschappelijke ladder. Over zijn moeder, Jeanne Lefranc is weinig bekend daar zij op jonge leeftijd stierf  Wel weten we dat ze regelmatig op pelgrimstocht ging. Johannes had vier broers en twee zussen, van wie de meesten later in het Protestantse  kamp terechtkwamen.

Gerard, Jeans vader,  wilde dat zijn zoon Johannes priester werd en hij regelde dat de kerk de opleiding van zijn zoon betaalde.  In 1523, op veertienjarige leeftijd vertrok Johannes daarom naar Parijs om te gaan studeren aan het College de la Marche, waar hij lessen in het Latijn kreeg van de diepgelovige pedagoog Marthurin Cordier. Het Corderius College in Amersfoort is naar deze man vernoemd.  Cordier merkte al snel dat Jean een bovengemiddeld talent had en de twee raakten goed bevriend. Na een paar maanden vervolgde Jean zijn studie aan het College Montaigu, waar hij zich vier jaar verdiepte in de ‘vrije kunsten’ (artes liberales). De theologische opleiding die Johannes volgde was  streng orthodox-katholiek. Er vond veel theologische slimme, maar vaak onnodig ingewikkelde manier van redeneren plaats, met name door de theologen Noël Bedier en Piere Tempête, met als resultaat dat meerdere geestelijken die blijk gaven van Lutherse sympathieën de doodstraf kregen. Een van de slachtoffers was de augustijner monnik Jean Vallière die in 1523 levend werd verbrand. In datzelfde jaar begon  Johannes Calvijn deze theologische opleiding. 

In 1528 vertrok Johannes Calvijn of Jean Cauvin naar Orléans.  Gerard zijn vader  had een conflict met de rooms-katholieke kerk. Door dit conflict besloot Gerard dat Johannes  daarom beter rechten kon studeren in Orléans. Johannes gehoorzaamde zijn vader en begon aan deze juridische opleiding, die hij na een jaar vervolgde in Bourges, Deze studie kwam later goed uit toen hij de protestantse kerk organiseerde.  In de steden Orléans en Bourges was er veel belangstelling voor humanisme. Er waren dan ook  centra van het humanisme in Orleans en Bourges. Johannes kwam hierdoor in aanraking met deze geestelijke stroming. Het humanisme stelt het individu centraal en bepleitte een terugkeer  naar de klassieken. Het humanisme scherpte Johannes opvatting kritisch en wetenschappelijk te werk te gaan en de bronnen te onderzoeken, een benadering die hij deelde met onder andere Erasmus en Luther. In het jaar 1532 promoveerde Johannes Calvijn tot doctor in de rechten en liet zijn naam veranderen van Jean Cauvin naar Johannes Calvijn. 

Uit de jaren 1528-1532 is niet veel bekend of Johannes reformatorische sympathieën had.  Vermoedelijk had Johannes een schokkende ervaring in 1531 wat van invloed op Johannes’ houding is geweest ten opzichte van de Rooms-katholieke kerk. Zijn vader Gérard was ernstig ziek geworden, waarna Johannes besloot hem op te zoeken in Parijs. De doodzieke Gérard was inmiddels uit de Rooms Katholieke kerk gezet en Johannes maakte de vernederende onderhandelingen mee die zijn familie met de kerk voerde om hem toch nog kerkelijk te kunnen begraven.

In 1533 of 1534 maakte Johannes een persoonlijke bekering mee én koos hij ervoor de reformatie te gaan steunen. De keuze voor het protestantisme betekende dat hij Frankrijk moest ontvluchten. Via onder meer Poitiers waar hij in 1534 met andere vluchtelingen voor het eerst het avondmaal vierde , kwam hij in 1535 in het Zwitserse Basel. In  1536 reisde Johannes Calvijn door naar Genève.

In Genève trad Johannes Calvijn, op aandringen van de plaatselijke protestantse voorganger Guillaume Farel (1489-1565), aan als prediker en later als pastor. Vanwege een conflict met de stad over de zelfstandigheid van de kerk ten opzichte van het stadsbestuur, en een meningverschil  met Farel over het avondmaal, vertrok Calvijn naar Straatsburg. Daar leidde hij van 1538 tot 1541 een vluchtelingengemeente en raakte hij onder invloed van de theologie van Martin Bucer (1491-1551), een Duitse protestantse theoloog en reformator.

In deze periode, in augustus 1540 trad Johannes in het huwelijk met Idelette de Bure. Zij was  de weduwe van Calvijns doperse tegenstander Jean Stordeur. Over Johannes  huwelijk met Idelette is niet veel bekend.  Alles wijst erop dat er sprake was van een verstandshuwelijk. 

Op aandringen van  personen uit Genève keerde Johannes Calvijn terug naar Zwitserland waar hij zich tot zijn dood bleef bezighouden met preken, pastoraat, publiceren en het geven van onderwijs. Met name heel belangrijk  was in 1559 de oprichting van de Academie in Genève. Dit is de huidige Universiteit van Genève waar mensen opgeleid kunnen worden in  de  protestantse leer.

Wat is de leer van Calvijn? 

De kern waar deze leer om draait is dit: de eer van God en behoudenis van de mens. Dit komt in alle teksten van Calvijn in zijn boek de Institutie terug. Johannes Calvijn leerde  dat de Bijbel de hoogste autoriteit is en dat God soeverein is over alle aspecten van het leven, inclusief  het uitverkiezen van mensen tot geloof (predestinatie). Hij benadrukte ook de rechtvaardiging door geloof alleen. Hij vond het ook belangrijk dat de mens een vroom en ordelijk leven zou leiden. Dit leidde tot de ontwikkeling van het calvinisme.  De institutie begon hij te schrijven in het jaar 1536 en werd in de loop van de jaren aangevuld.  De institutie is een dogmatisch werk uit de geschiedenis van het protestantisme. De gerefomeerde staatsman Groen van Prinsterer zei dat met de Institutie de protestantse theologie afgerond was. De institutie is een handleiding bij het lezen van de Bijbel en het riep mensen op tot vroomheid. 

Hieronder kunt u een aantal punten lezen van de leer van Calvijn:

De Bijbel als hoogste gezag: 

Johannes Calvijn geloofde dat de Bijbel  het onfeilbare Woord van God is en de enige bron van waarheid over God en hoe men moet leven als mens
 
Gods soevereiniteit:
Calvijn leerde dat God almachtig is. God heeft controle over alle gebeurtenissen  inclusief de uitverkiezing van mensen tot redding (predestinatie). 
 
Rechtvaardiging door het geloof:
Net als MaartenLuther benadrukte Johannes  Calvijn dat mensen alleen door geloof in Jezus Christus vergeving van zonden en eeuwig leven kunnen ontvangen, niet door goede werken. 
 
De noodzaak van een vroom en ordelijk leven:
De volgelingen van Calvijn ook wel Calvinisten genoemd werden aangemoedigd om sober, hardwerkend en betrouwbaar te zijn, wat volgens sommigen een bijdrage heeft gedragen aan de opkomst van het kapitalisme. 
 
De kerk als gemeenschap
Johannes Calvijn stichtte een christelijke gemeenschap in Genève. Deze zou als model  behoren te dienen voor andere steden. Calvijn  legde de nadruk op de organisatie en taak van de kerk. 
 
Nu we hebben gelezen over wat predestinatie precies is en wie Johannes Calvijn was en wat hij geloofde gaan we nu zien wat de Bijbel zegt over dit. 
Wat zegt de Bijbel, Gods Woord? 
Als God mensen zou uitverkiezen om gered te worden dan spreken van onrechtvaardigheid. Laten wij eerst is gaan lezen wat Gods algemene wil is. In I Timotheus 2 verzen 3 en 4 lezen wij het volgende: Want dat is goed en aangenaam voor God, onzen Zaligmaker. Welke wil, dat alle mensen zalig worden, en tot kennis der waarheid komen. Dit is Gods wil: dat alle mensen gered worden en ten tweede tot kennis der waarheid komen. God is alwetend. Hij weet alles van te voren. Hij geeft en gaf de mens een keuze. Het doet Hem geen eer aan dat de mens geen eigen keuze heeft. Nu onder de bedeling van Zijn Genade heeft God wel het Lichaam van Christus, de Gemeente uitverkoren Efeze 1 vers 4.  Natuurlijk weet Hij wie in Hem gaat geloven en wie niet. Elk mens krijgt een kans in zijn of haar leven om Hem aan te nemen als Verlosser. 
Een ieder mens is zondaar en komt van Adam. Door Adam kwam de zonde in de wereld omdat de eerste mens Adam God niet gehoorzaamde maar de tegenstander van God, de duivel. Romeinen 5 vers 12: Daarom, gelijk door een mens de zonde in de wereld ingekomen is, en door de zonde de dood; en alzo de dood tot alle mensen doorgegaan is, in welken allen gezondigd hebben. De mens koos voor de leugen, het kwaad en daardoor ging hij geestelijk dood. Hij had geen relatie meer met God en was niet meer perfect wat voor de zondeval wel was. Alle mensen stammen af van Adam, de eerste mens en de mens kan zichzelf niet redden. Hoe hij ook probeert, hij kan zich niet bevrijden van zijn zonden. De oplossing voor de verloren mens is Jezus Christus. Hij rechtvaardig stierf voor onrechtvaardige mensen zoals u en mij van nature zijn. I Korinthe 15: 3, 4. God laat in Hem Zijn allergrootste liefde zien aan de mens. In 2 Korinthe 5 vers 19-21 kunnen wij lezen: Want God was in Christus de wereld met Zichzelven verzoenende, hun zonden hun niet toerekenende; en heeft het woord der verzoening in ons gelegd. Zo zijn wij dan gezanten van Christus wege, alsof God door ons bade; wij bidden van Christus wege: laat u met God verzoenen. Want Dien, Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij zonde voor ons gemaakt, opdat wij zouden worden rechtvaardigheid Gods in Hem. 
Ziet u het beste lezer: laat u met God verzoenen als u dat nog niet gedaan heeft. Hij heeft al Zijn Hand naar u uitgestoken, Zijn vrede u aangeboden in Zijn Zoon de Heere Jezus Christus. U behoort eerst te realiseren en te weten dat u een zondaar bent en dat u voor eeuwig verloren bent en dat u vrede met God kan krijgen door de Heere Jezus Christus. Aannemen, ja zeggen op de verlossing die God geeft  op de zonde door in het volbrachte werk van Jezus Christus te gaan geloven. Hij wil u redden!! Geloven betekent dat u aanneemt, ja zegt dat Hij stierf in uw plaats, dat Hij betaalde met Zijn bloed, met Zijn leven voor u en mij, zondaar.  Het is kiezen, zelf kiezen Dat kan niemand anders voor u doen dan uzelf. U behoort de noodzaak te gaan inzien dat het gaat om eeuwig leven of eeuwige dood. Er is geen tussenweg beste lezer. U kunt niet wachten zoals sommige mensen denken van God geeft mij wel een soort van teken dat ik in Hem kan gaan geloven of het moet mij gegeven worden. Dit hoorde ik van de week van iemand. Maar zo is het niet. Het is nu op dit moment! U kunt niet weten of er nog een morgen komt of een ander moment. In 2 Korinthe 6 verse 2 lezen wij het volgende: Want Hij zegt: In den aangenamen tijd heb Ik u verhoord, en in den dag der zaligheid heb Ik u geholpen. Ziet, nu is het de welaangename tijd, ziet, nu is het de dag der zaligheid! Het is nu de dag der zaligheid. U behoort een keuze in uw leven te maken. Neem Jezus Christus aan als uw Verlosser en ontvang het eeuwige leven zonder uw eigen werken of werken der wet. Dit kunt u nu doen waar u zichzelf bevind, dat maakt niet uit. Geloof in de Heere Jezus Christus en u zult gered worden" Handelingen 16 vers 31